Ortak Akıl İş Platformu, TABA-AmCham iş birliğinde ve DÜNYA Gazetesi’nin medya ana sponsorluğunda, “Global İktisat ve Borsalar” buluşması düzenlendi.
Çeşitli bölümlerden iş dünyası temsilcilerin katıldığı aktifliğin açılışında konuşan TABA-AmCham Lideri Süleyman Ulu, işletmelere halka açılmaları teklifinde bulundu. Finansman konusuna değinen Ulu, “Şirketlerimiz artık finansa erişmekte zorlanıyor. Bunun en hoş sistemi de şirketlerimizin kurumsallaşarak, borsaya açılmaya hazır hale gelmeleri ve buradan ilerlemek. Amerikan borsasında da son derece hoş açılışlar yapıldı, fakat makûs açılışlar da var.
O nedenle bunun yol haritalarını yanlışsız belirlenmesi gerektiğini düşünüyorum” diye konuştu. Türkiye ve ABD ticaretine de değinen Ulu, ABD’nin yıllık 2,9 trilyon dolar ithalat, 2,3 trilyon dolar ihracat gerçekleştirdiğini, Türkiye’nin ihracatında ise ABD’nin, İtalya ve Birleşik Krallığı sollayarak ikinci sıraya yükseldiğini, bunda TABA-AmCham’in çok büyük katkısı olduğunu söyledi. Ulu, “Hedefimiz Almanya’nın tahtını da Türkiye’nin ihracatında aşmak” dedi.
Burcu Kösem ve Sait Ravanoğlu’na plaket
Konuşmaların akabinde TABAAmCham Lideri Süleyman Ulu, Dünya Gazetesi CEO’su Burcu Köseme’e plaket verdi. TABA AmCham Saymanı’ı ve İdare Şurası Üyesi Mehmet Ökçün de Dünya Gazetesi Kurumsal Bağlantı Müdürü Sait Ravanoğlu’na plaket taktim etti. Ayrıyeten yeni üyelere de plaket verildi.
Markalı ihracat vurgusu
ABD ile Türkiye ortasındaki dış ticaret hacminin 36 milyar dolar olduğuna, iki ülke ortasında 100 milyar dolar ticaret gayesini bulunduğuna dikkat çeken Ulu, markalı ihracatın ehemmiyetine vurgu yaptı. Son 2 yılda 6 Türk markasının ABD’de kendi markalarıyla girme imkanı tanındığını lisana getiren Ulu, “Bu manada süratlice ilerliyoruz.
Şu anda Amerika’da yaptığımız süreçlerde kilo başı müracaat kıymetlerimiz de son derece güçlü. Alışılmış dünyadaki istikrarları de Jeopolitik değişimleri de gözlemliyoruz” diye konuştu. Türkiye’de 11 kenti etkileyen sarsıntı felaketi sonrasında yardımların toplanması ve getirilmesine de öncülük ettiklerini lisana getiren Ulu, “Üyelerimiz vasıtasıyla, tam 4 bin ton yardım gereci Türkiye’ye geldi.
Yine kampanyayla birinci haftada 56 milyon dolar, ikinci haftada 36 milyon dolar dolar düzeyine yardımlar toplanarak sarsıntı bölgelerine ulaştırıldı” diye konuştu.
“İhracatımızı büyütmeliyiz”
Dünya Gazetesi CEO’su Burcu Kösem de Kovid-19 salgınının akabinde Rusya-Ukrayna savaşı, güç, tedarik zinciri ve besin güvenliğinde yaşanan külfetlerin akabinde şu anda jeopolitik riskleri artıran Orta Doğu’daki savaşın gündeme oturduğunu söyledi.
Bütçe sayılarına da değinen Kösem, Türkiye’nin merkezi idare bütçesinin temmuz ayında 48 milyar TL, ağustos ayında 51,3 milyar TL fazla verdiğini, fakat eylül ayında 129 milyar TL açık verdiğine işaret ederek, “Demek ki bizlerin biraz daha ticari tarafta farklı atılımlar yapmamız gerekiyor.
İhracatımızı büyütmemiz gerekiyor. Bunu Amerika’yla yapabiliriz. Uzakları yakın edebiliriz” diye konuştu. Türkiye’nin açıklanan 12’nici kalkınma planında daha güçlü ve afetlere güçlü, yüksek katma kıymetli üretimi ve teknolojik dönüşümü önceleyen bir Türkiye olduğuna işaret eden Burcu Kösem, “Ben bu maksatlara el birliğiyle, güç birliğiyle ulaşabileceğimize inanıyorum” diye konuştu.
“Daha güçlü olmak için yarını yanlışsız okumak gerekiyor”
Ortak Akıl İş Platformu Lideri Dr. Yılmaz Sönmez, savaşlara işaret ederek, “Belirsizlik çağındayız” dedi. Çok kutuplu bir dünyaya gelindiğini savunan Sönmez, bugünün dünyasında daha güçlü olmak için yarını yanlışsız okumak gerektiğinin altını çizdi. Dr. Yılmaz Sönmez, şunları söyledi: “ Risklerle, fırsatlarla, krizlerle döngüsünü devam eden bir dünya.
Bunu yönetebilmek, adapte olabilmek, geliştirebilmek, ayakta kalmak yetmiyor. Tıpkı vakitte bizim ilerlememiz lazım. Yeni bir idare modeli, strateji, iş geliştirme, iş birlikleri, yeni network ağları ve geleceği yanlışsız okuyarak ona hazırlık yapmak gerekiyor. Bunu yapan işletmeler dönüşerek büyüyecek ve gelişecek. Bunun da farkına varamayan, gündelik meşguliyetler içerisinde günü geçiren işletmelerin de yarınları olmayacak.”
“Bütün kaynaklar oraya gidiyor güç daha çok prim yapacak”
A1 Capital Yatırım Menkul Bedeller Genel Müdür Yardımcısı Baki Atılal, belirsizlik ortamında paranın maliyetinin yüksek olduğu bir devirden geçildiğini söyledi. Doların yanı sıra, mevcut konjonktürden ötürü biraz altın ve gücün güçlü göründüğüne işaret eden Atılal, “Enerji daha fazla primi yapacak.
Çünkü bütün kaynaklar o tarafa gidiyor. Yeşil güç dahil” dedi. Türkiye’de ise iktisat idaresinin para siyaseti ve faiz artırımına da işaret eden Atılal, “Görüntü itibariyle 37,5’a kadar çıkartacak. Gerçek siyaset faizi vermek istiyorsa” dedi.
Yine, 2024’de önemli sıkılaşma telaffuzuna işaret eden Atılal, kelamlarını şöyle sürdürdü: “Büyüme projeksiyonumuza nazaran, 2024’ün ortasında para yurt dışından akmaya başlayacak. Dünyada faiz indirimleri olacak. Onlarla biz toparlanma evresine gireceğiz, lakin ne ABD, ne de Avrupa tarafında o denli bir projeksiyon yok. 2025’e kadar faizler bu düzeylerde kalacak, sonra inip 2026’da tekrar üst hareket edecek. Lakin Ortadoğu’daki savaşın ne olacağı belirli değil.”
“İran’ı beklemiyoruz fakat müdahil olursa felaket olur”
İsrail’in Gazze’ye saldırısı karşısında Lübnan ve İran’ın muhtemel müdahillik senaryosunu da pahalandıran Baki Atılal, “Mevcut durumda kalırsa 4 dolar brent petrolü artırıyor. Enflasyona tesiri bizim üzere ülkelerde 1. Gelişmekte olan ülkelerde 0,5 puan. Lübnan işin içerisine girerse o vakit 8 dolar artıyor ve bizim üzere ülkelere tesiri yaklaşık 4-5 puan. Lübnan işin içine girerse 8 dolar artırıyor.
Bizim üzere ülkelere tesiri yaklaşık 4-5 puan oluyor. İran’ın bir taraf olmasını beklemiyoruz, zira o külliyen bir felaket senaryosu üzerine dönüyor ki 64 dolar artarak 150 dolara gelir ve 150 dolarda birçok ülke şalter indirir” diye konuştu. ABD’de iflas eden şirketlerin şu anda, 2022’nin iki katı olduğuna işaret eden Atılal, “Faizler tesirli, Bunlar tüketici ve sıhhat sektörleri” tabirlerini kullandı.
“2025-2026 yılından sonra çok daha düzgün bir piyasa görüyorum”
A1 Capital Yatırım Menkul Pahalar Yöneticisi Mustafa Keskintürk, küresel piyasaların birçok kırılganlıklar yaşadığını, şu anda piyasaların en çok Fed’i takip ettiğini belirterek, “Ne vakit arttırmayacak ya da düşüşe geçecek. Ana dalgalardan biri bu” dedi.
Enflasyonun da jeopolitik risklerle yükseldiğini lisana getiren Keskintürk, bu durumun mesken fiyatları ve kiraları önemli oranda artırdığını vurguladı. Keskintürk, kelamlarını şöyle sürdürdü: “Ev fiyatları ve kiralar ortasında artık iddia edemediğimiz bir oran var. Yani konut ve otomobil almak hayal oldu. Tüketim çılgınlığı, mesken ve araba fiyatlarının artmasıyla büsbütün harcamaya döndü. Münasebetiyle beşerler küçük ölçülerini nerede kıymetlendirecek? Natürel ki borsada.
Açığa satış yasağının da olmasıyla borsa 3 yıldır ralli sürecinde.” Pay senedi piyasalarına değinen Keskintürk, dolar ve enflasyona karşı konjonktüre uygun paylarla müdafaa sağlamanın mümkün olduğunu belirterek, “Bunlar hangi şirketler? TL maliyeti olan, dolar borcu az olan, sonuncu eserlerini dövizle fiyatlayan şirketler, dolar her üst gittiğinde ya da enflasyonla ilgili telaşlar yükseldiğinde bu payların fiyatlarının da yükseldiğini görüyoruz. Dövizin çıkışına ya da enflasyona karşı muhafaza altına almaya çalışan önemli bir yatırımcı kitlesi var.”
Enflasyon ve işletme maliyetlerinde 2014’te artış öngörüsünde bulunan Keskintürk, “2025, 2026’dan sonra çok düzgün bir piyasa görüyorum. Fakat o periyoda kadar ne yapacağınız, fiyat artışlarına karşı ezilmeden durabilmek önemli” dedi.
