Nurdoğan ARSLAN ERGÜN
Küresel ticaretteki dingin seyre karşın Türkiye iktisadında yatırım, üretim, istihdam ve ihracatın 2023 yılında devam ettiğini söyleyen Ticaret Bakanı Ömer Bolat, 2024 yılı Şubat ayı datalarının de olumlu seyrine işaret etti. Şubat ayında yüzde 13.6’lık ihracat artışı yaşanırken ithalatın ise yüzde 8.5 oranında gerileme ile 28 milyar 87 milyon dolar olarak gerçekleştiğini kaydetti. Böylelikle, şubat ayında dış ticaret açığının bir evvelki yıla nazaran yüzde 42,3 oranında gerileyerek 7 milyar dolara indiğini aktaran Bakan Bolat, ihracatın ithalatı karşılama oranının ise 14,6 puan artarak yüzde 75,1 olarak gerçekleştiğini belirtti.
Geçen yılın mayıs ayında 60,1 milyar dolar olarak gerçekleşen yıllıklandırılmış cari süreçler açığının aralık ayı itibariyle 45,2 milyar dolara gerilediğini hatırlatan Bakan Bolat, cari açığının şubat ayı datalarıyla 32 milyar doların altında gerçekleşeceğini lisana getirdi. Cari süreçler açığındaki kapanma ile döviz baskının daha da azalacağını söz eden Bakan Bolat, “Döviz kuruna olan baskı azalacak. İhracatçımız, büyük atılım seyahatine devam edecek” dedi.
“Bütçemizin yüzde 60’ını dayanak için ayırdık”
Bakanlık olarak yerli ve ulusal endüstrinin iş yapma potansiyelini artıracak tahliller geliştirmeye devam ettiklerini söyleyen Ömer Bolat, yerli üretime ziyan verecek her türlü haksız ithalatı önlemeye devam edeceklerini de vurguladı. Bakan Ömer Bolat, “İhracatçılarımız bütün dünyayı tarayıp yeni pazarlar bulmaya devam etsinler. Bakanlık bütçemizin yüzde 60’ı ihracatçılarımıza dayanak için ayrılıyor” diye konuştu.
2024 Şubat ayı dış ticaret sayılarında ihracatın bir evvelki yılın tıpkı ayına nazaran yüzde 13,6 oranında artarak 21 milyar 86 milyon dolar gerçekleştiğini açıklayan Bakan Bolat, şu bilgileri verdi: “Şubat ayı prestijiyle son 12 aylık ihracat ise yüzde 1,6 oranında artışla 258,7 milyar dolar olarak gerçekleşerek 2023 yıl sonundaki tarihi rekor seviye bir defa daha aşıldı. 2023 yılı Haziran ayından itibaren ihracatımızda artış eğilimi kaydedildi.
Eylül ayı hariç her ay tarihimizin en yüksek aylık mal ihracat kıymetine ulaşıldı. Çok şükür, 2024’te 267 milyar dolar mal ihracatı amacına ilerlerken şubat ayında da bu trend devam etti.” Bakan Bolat, 2023 Mayıs ayında 376,4 milyar dolar olan yıllıklandırılmış ithalatın ise bu yılın şubat ayında 351,8 milyar dolara gerilediğini açıkladı.
2023 Mayıs ayında 122,2 milyar dolar olan dış ticaret açığının, 2024 Şubat’ta 93 milyar dolara gerilediğini kaydeden Bakan Bolat, şunları söyledi: “2023 Mayıs ayında yüzde 67,5 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, 2024 Şubat ayında yüzde 73,6’ya yükseldi. Şubatta ihracatın ithalatı karşılama oranı, yüzde 75,1 düzeyinde gerçekleşti.”
Aldıkları önlemler sonucu altın ithalatının ocak-şubat periyodunda, 2023’ün tıpkı devrine nazaran yüzde 75,5 azalarak 2,2 milyar dolar düzeyinde gerçekleştiğini açıklayan Bakan Ömer Bolat, güç ithalatının ise yüzde 19,8 oranında azalışla 12,5 milyar dolar olduğunu aktardı. Bakan Bolat, “2023 yılında yüzde 82,5 oranında artış gösteren motorlu kara taşıtları ithalatının ocak-şubat periyodu artış suratı ise yüzde 29,7’e geriledi” dedi.
Yılın birinci 2 ayında AB’den ithalatın 17,2 milyar dolar olarak gerçekleştiğini aktaran Ticaret Bakanı, bu devir ithalatındaki birinci 5 ülkeyi Rusya, Çin, Almanya, ABD ve İtalya olarak sıraladı. Ocak-şubat devrinde TL ile yapılan ithalatın ise yüzde 38,2 oranında artarak 151,6 milyar TL olduğunu açıklayan Bakan Bolat, “Bu artış, cari süreçler açığımızın finansmanı açısından olumlu bir gelişme” diye konuştu.
Yeşil dönüşüme 10 milyon TL destek
Öte yandan bakanlık olarak fuar iştiraklerinde ihracatçıların daha aktif desteklenmesi için şubat ayında mevcut dayanaklarda güncelleme yaptıklarını lisana getiren Bakan Bolat’ın verdiği bilgilere nazaran, üreticiler için bir takvim yılında desteklenecek yurt dışı fuar iştiraki sayısı 5’ten 10’a yükseltildi ve yurt içi fuar takviyesinde, birinci sefer düzenlenen yurt içi fuarlar takviye kapsamına alındı.
“İhracatçı firmalarımıza yeni finansman kapıları açmak için çalışmalarımıza devam ediyoruz” diyen Bakan Bolat, bu doğrultuda, yüksek-orta yüksek teknolojili eser ihracatı ve pazar çeşitlendirmesi stratejilerini destekleyecek yeni bir finansman paketini Türk Eximbank ile iş birliği içerisinde hazırladıklarını ve yakın bir vakitte duyuracaklarını bildirdi.
Bakan Ömer Bolat, ihracatçılara yönelik Yeşil Mutabakata Ahenk Projesi Takviyesi kapsamında şirketler tarafından alınan danışmanlık hizmeti masraflarını 5 yıl müddetince yüzde 50 oranında ve toplamda 10 milyon TL’ye kadar destekleyeceklerini belirtti. Bakan Bolat, “İnovasyon-yatırım-üretim-ihracat-istihdam-adil bölüşüm önümüzdeki periyotta temel önceliklerimiz olacak” dedi.
“Reeskont kredisinde yakında bir müjdemiz olacak”
Ticaret Bakanlığı olarak, iş dünyasına gereksinim duydukları her türlü dayanağı vermeye devam ettiklerini söyleyen Bakan Ömer Bolat, 2023’te mal ve hizmet ihracatına yönelik 11,7 milyar TL dayanak sağladıklarını, 2024’te bu sayısı iki katına çıkaracaklarını bildirdi.
Türk Eximbank’ın 2023 yılında ihracata yönelik toplam 42 milyar dolar dayanak sağladığını kaydeden Bolat, bu yıl Eximbank’ın ihracatçılara 50 milyar dolarlık finansman dayanağı sağlayacağını belirtti. Bakan Bolat, “İGE AŞ ile de 25 Şubat tarihi itibariyle 65.3 milyar TL’lik kefalet sağladık. Merkez Bankamız ile yürüttüğümüz ortak çalışmalar sonucunda, reeskont kredilerinin günlük limitini 10 kat artışla 3 milyar 50 milyon TL’ye çıkardık. Reeskont kredileriyle ilgili önümüzdeki günlerde bir müjdemiz daha olacak” dedi.
“İngiltere ile müjdeli gelişmeyi yakında duyuracağız”
Ticaret Bakanı Ömer Bolat, yaklaşık 10 gün sonra Almanya ve İngiltere’de kıymetli temaslar yapacakları bilgisini vererek, “İngiltere müjdeli bir gelişmenin de kamuoyu duyurusunu yapacağız” diye konuştu.
