Kerim ÜLKER
Küresel havalimanı işletmeciliğinde dünyanın en kıymetli markalarından biri haline gelen TAV, 100 milyon yolcu gayesini 2024 yılında aşmayı planlıyor. 8 ülkede 15 havalimanı işleten TAV Havalimanları, coğrafyasına yeni noktaları katmayı hedefliyor.
Geçen yılı yüzde 22 artışla 96 milyon yolcuya hizmet vererek kapattıklarını söyleyen TAV Havalimanları CEO’su Serkan Kaptan, şirketin cirosu da yüzde 25 artarak 1,3 milyar euroya ulaştırdıklarını lisana getirdi. Global havacılık sanayisinin pandemi ile birlikte global risklerle tanıştığını belirten Kaptan, “Rusya-Ukrayna savaşının tesirine rağmen Batı Avrupa ve Ortadoğu ülkelerinden havalimanlarımıza gelen ziyaretçi sayısında kıymetli bir artış oldu. Rusya’dan gelen trafik 2019’a nazaran yüzde 40 azalırken, Almanya’dan yüzde 24, İngiltere’den yüzde 58 artış yaşandı” dedi.
Gelirin yüzde 61’i yurtdışından
Türkiye’de 57 milyon ziyaretçi karşılayarak turizmde tarihi doruğunu yakalarken, Antalya’nın dünyada en fazla ziyaret edilen birinci 5 kent ortasında İstanbul’la birlikte yer aldığını lisana getiren Kaptan, “İzmir’de SunExpress, Ankara’da AJet’in açtığı yurtdışı destinasyonlarıyla dış çizgi trafiği artış gösterdi” diye konuştu.
Kaptan’ın verdiği bilgilere nazaran, yurtdışında umre ve hac kısıtlamalarının kalkmasıyla Medine yüzde 49 artışla 9.4 milyon yolcu ağırlandı. Çin’den Batı’ya giden ticaret rotası üzerinde değerli bir kargo durağı da olan Almatı Havalimanı da yüzde 32 artışla 9.5 milyon yolcuya ulaşıldı. Şirketin gelirlerinin yüzde 61’lik kısmı yurtdışı operasyonlarından geliyor.
“Kazakistan’da yeni bölgelere bakıyoruz”
Kaptan “Şu an Antalya, Ankara ve Almatı’da yaklaşık 1.2 milyar euroluk yatırım yapıyoruz. Şirketin geleceğini oluşturmak üzere 2021 ile 2025 ortasında ön kira ödemeleri ve satın almalarla birlikte 2,5 milyar euroluk bir yatırım programını hayata geçirdik.
2024’te Almatı, 2025’te de Antalya ve Ankara’da yeni terminallerin devreye girmesiyle önemli bir kapasite artışı elde edeceğiz. Yolcu memnuniyeti ve ticari gelirlerimizde değerli bir artış olacak” dedi. Geçtiğimiz hafta Kazakistan hükümetinin yeni havalimanlarını vitrine çıkardığını hatırlatan Kaptan, “Bu bölgelerle de ilgileniyoruz” diye konuştu.
Bilindiği üzere son periyotta Türk şirketleri Karayipler, Güneydoğu Asya üzere coğrafyalara açıldı. TAV’ın bu coğrafyalara yönelik planlarını sorduğumuzda Serkan Kaptan, “Bizim Fransız ortağımız ile bir çalışma prensibimiz var. Onların olduğu coğrafyaların dışında kalmaya çalışıyoruz. Lakin geçen hafta kardeş ülke Pakistan’dan bir teklif aldık. Bu ülke ile birinci temasımızı gerçekleştirdik. Bu coğrafyalarda servis şirketlerimiz ile faaliyetlerimiz var” dedi. TAV Havalimanları’nın en süratli büyüyen ünitesi servis şirketleri.
Servis şirketlerinin eser ve hizmetleri 33 ülkede 110 havalimanında yer alıyor. “Ciromuzun yüzde 42’si servis şirketlerimizden geliyor” diyen Kaptan “Servis şirketlerimiz global ölçekte büyümeyi sürdürecek. Bilhassa bilişim şirketimiz TAV Technologies ile özel salon ve ticari alan işletmeciliğine odaklanan TAV İşletme Hizmetleri dünyanın her yerinde tercih edilen hizmetler sunuyor” halinde konuştu. TAV Technologies’in geliştirdiği yazılımlar 20’den fazla ülkede 50’yi aşkın havalimanında kullanılıyor.
Özbekistan Semerkant Havalimanı’nı portföyüne ekleyen şirket, Güney Afrika, Meksika ve Panama’da hizmet vermeye başladı. TAV İşletme Hizmetleri 19 ülkede 40 havalimanında faaliyet gösteriyor. Son devirde Şili Santiago’da beş ve Fransa Paris’te Charles de Gaulle ile Orly havalimanlarında toplam altı özel yolcu salonunu devreye aldı. TAV Havalimanları pak güce geçiş stratejisi çerçevesinde yılda 18MWh kapasiteli 20 milyon dolarlık güneş santrali yatırımına da başlıyor.
“Uzun vadede havacılık büyümeye devam edecek”
Avrupa Havalimanları Kurulu (ACI Europe) idare konseyinde yer alan Serkan Kaptan, havacılığın global ölçekte büyümeye devam edeceğini ve bu büyümeden hisse almak için avantajlı olduklarını söyledi. Kaptan, “Bu yıl 9.7 milyar olarak öngörülen global yolcu trafiği 2042’de 20 milyara, 2052’deyse 25 milyara ulaşacak. Dış sınır trafiği iç hatta nazaran, gelişmekte olan pazarlar gelişmiş ekonomilere nazaran daha süratli büyüyecek” açıklaması yaptı.
Havacılığın merkezinin doğuya kaydığını vurgulayan Kaptan, şunları söyledi: “Türkiye en büyük yedinci havacılık pazarı pozisyonunda. 2050’lere gelirken Britanya ve Japonya üzere ülkeleri geride bırakarak altıncı sıraya yükselecek. Global yolcu büyümesi, önümüzdeki 20 yılda yaklaşık 2,4 trilyon dolarlık havalimanı yatırımı gerektiriyor. Türkiye ve yurtdışındaki havalimanlarımıza yaptığımız yatırımlar, sahip olduğumuz bilgi birikimi TAV Havalimanları’nın önümüzdeki devirde büyümesinin altyapısını oluşturacak.”
