Ziya İPEK
Dünyanın, Amerika Birleşik Devletleri’nden (ABD) tedarik ettiği kimyasal pamuk delintasyon teknolojisini Türkiye’de birinci sefer üreterek, 2019 ile 2021 yılları ortasında Türkiye’nin en süratli büyüyen 41’nci şirketi olmayı başaran Adana merkezli Mühendislik Makine Elektrik Otomasyon Şirketi Taren, Çin’in de ortalarında olduğu en büyük pamuk üreticisi ülkelerde 20’ye yakın anahtar teslimi proje gerçekleştirdi. Taren İdare Konseyi Lideri ve CEO’su Sercenk Kılıç, ABD pazarına girmek için odaklandıklarını söyledi.
Tohumculuk kesiminde 25 yıllık yöneticilik deneyiminin akabinde 2017 yılında kendisine ilişkin bir şirket kuran Sercenk Kılıç, Ar-Ge projesi olarak 7 aylık bir müddette pamuk tohumu sürece makinesini hayata geçirdi. Bir firmanın tarım ve kırsal kalkınma dayanağı sayesinde Türkiye’de birinci kere üretilen makineyi satın almasının akabinde bu makinenin üretimini gören Özbekistanlı bir üreticiye birinci dış satımını gerçekleştiren Taren Mühendislik, daha sonra ise Türk Cumhuriyetleri’nden gelen siparişlerle büyüdü.
“Biz pazara girince ABD Türkiye’ye satış yapamadı”
Özbekistan başta olmak üzere, Kazakistan, Türkmenistan, Azerbaycan, Tacikistan, Latin ülkeleri; Brezilya, Paraguay, Uruguay ve Meksika’da anahtar teslimi projeler tamamladıklarını, dünyanın en büyük pamuk üreticisi ülkelerinden Çin’de büyük bir proje için muahede imzaladıklarını aktaran Kılıç, iç piyasadan çok yurt dışına odaklandıklarını ve satışlarının yüzde 90’ını yurt dışı pazarlarda gerçekleştirdiklerini kaydetti.
Pamuk tarımında ilerlemiş toplumların kullandığı teknolojiyi; büsbütün yerli bir şirketin yapabilir olduğunu kanıtladıklarını aktaran Kılıç, makinenin tasarım ve patent haklarını da aldıklarını kaydetti. Kılıç, pamuk tohumu sürece makinelerini dünyaya ABD’nin sattığını lakin artık Türkiye’nin de bu alanda kelam sahibi olduğunu vurguladı. Kılıç, “Geçmiş 30 yılda ABD, ülkemize üç tane proje satmış.
Biz üretime başladıktan sonra ise satamadı. Son üç yılda Türkiye’de 4 projeyi hayata geçirerek Türk tarımının hizmetine sunduk. Yüklü olarak yurt dışına ihracatımız var fakat bunu çok fazla artırmak istiyoruz. İleriki günlerde Çin’de, ülkemizdeki tesislerden çok daha büyük bir projeyi hayata geçireceğiz. Dünyada pamuk en fazla ABD, Çin, Brezilya, Hindistan, Pakistan ve Orta Asya’da üretiliyor. Pamuk ekim alanlarının yüksek olduğu ülkelerde kelam sahibi olmak istiyoruz” dedi.
ABD’de anahtar teslimi projeler gerçekleştirmek için çok çalıştıklarını aktaran Sencenk Kılıç, pamuk tohumu sürece tesislerinin kurulumunda ABD menşeli firmalarla hem fiyat performansı hem de kalite bazında çok rahat rekabet edebilecek seviyede olduklarını, yüzde 90’ın üzerinde yerli imkânlarla bunu başarabileceklerini lisana getirdi.
Üretimini gerçekleştirdikleri pamuk tohumu sürece makinelerinin otomasyon ve ısıtma denetim sisteminin spesifik ve daha farklı elektronik donanımlarda olduğunu aktaran Kılıç, tohumculuk bölümündeki deneyimlerini kullanarak hazırladıkları yazılımla yeni ve farklı bir eser ortaya çıkardıklarını söz etti.
Hedef ABD’ye anahtar teslim proje satmak
Yalnızca pamuk tohumu sürece çalışmalarına odaklandıklarını belirten Kılıç, şunları kaydetti: “Makine üretimi yapıyoruz lakin sıradan, herkesin bildiği ve yaptığı bir makine değil. Pamuk çiğitini alıp işleyerek tekrardan toprağa ekilebilir pamuk formu haline getiriyoruz.
Türkiye’de bu makineyi bizden diğer üreten yok. Tohum ıslahında teknolojik üretim geliştirmek Türkiye için katma kıymetli bir iş. Ürettiğimiz makinelerin eski sistemleri de var. Lakin biz asitli olarak bilinen pamuk tarımında ilerlemiş toplumların kullandığı bir teknolojiyi üretiyoruz. Bu sistem sayesinde, tohum üzerindeki lifler ve artıkları büsbütün temizleniyor.
Pamuk hasat ölçüsü ve kalite açısından ziyanlı tesirler ortadan kaldırılıyor. Delintasyondan geçen tohumlar, hassas eleme kümesi makinelerinde eleniyor ve içi boş hafif tohumlar ayrılıyor. Ayrıyeten, tohum verimliliği için uygulanan tohum kaplama prosesinde, asitle delinte edilen tohumlar daha homojen kaplanarak yüklenen ilaçları tohum bünyesinde daha uygun koruma ediyor.”
Türkiye’nin süratli büyüyen şirketleri arasında
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB), Türkiye İktisat Siyasetleri Araştırma Vakfı (TEPAV) ve TOBB İktisat ve Teknoloji Üniversitesi (ETÜ) iş birliği ile açıklanan sonuçlara nazaran, Türkiye’nin 2019- 2021 yılları ortasında en fazla büyüyen 100 şirketi ortasına 41’inci sıradan giren Mühendislik Makine Elektrik Otomasyon Şirketi Taren, Metal Sanayi’de 1.200 metrekare, İncirlik’te ise 440 metrekare alanda üretim gerçekleştirirken, 2’si mühendis 17 şahsa istihdam sağlıyor.
