TÜSİAD Genel Şura toplantısında, TÜSİAD Onursal Lideri Tuncay Özilhan, TÜSİAD Lideri tekrardan Orhan Turan ve TÜSİAD Yüksek İstişare Kurulu Lideri Ömer Aras seçildi.
Genel şurada konuşan Özilhan, 2015 yılında misyonu devraldıktan sonra global mimaride değişim dalgaları olduğunu belirtti.
19. Yüzyılın tarihte uzun bir yüzyıl olarak bilindiğini belirten Özilhan, şunları kaydetti:
“1789’da Fransız İhtilali ile başlayan ve 1914’te Birinci Dünya Savaşı’na kadar devam eden devir ulus devletlerinin kurulduğu ve çağdaş dünyanın temellerinin atıldığı bir devirdir. Buna karşılık 20. yüzyıl kısadır. Sanıyorum 21’inci yüzyılın ikinci on yılı da ‘uzun on yıl’ terimini hak ediyor. 2008 krizi ile başlayan belirsizlik, karmaşa, bilinmezlik, altüst olmuşluk çağı soluksuz devam ediyor. Dünya daima olarak terör olayları ve toplu cinayetlerle sarsıldı. Global ısınma daha evvel görülmemiş düzeylere ulaştı. Birisi ülkemizde olmak üzere doğal zelzeleler, afetler yaşadık. Global sistemde zelzeleler yaşandı. Bildiğimiz dünya değişti. Dünya iktisadı bir türlü eski gücüne dönemedi. Liberal globalleşme anlayışıyla işle uygulanan müdahaleler ve ticaret savaşlarına neden oldu. Hayatımıza e-ticaret girdi. Artık iktisadın temel parametrelerini yeşil iktisat, yeni teknolojiler ve global tedarik zincirlerindeki değişimler şekillendiriyor. Kovid-19 pandemisi her alanda çok derin tesirler bıraktı. Dünyada gelir adaletsizliği azalmakta ve yolsuzlukta uzaklık alınmaktaydı ancak 2019 sonrasında 70 milyon insan çok yoksulluğa itildi. Savaşlar, iklim krizi, ekonomik zorluklar üzere nedenler dünya üzerinde göçlere ve mülteci krizlerine neden oldu.”
“Mülteci sayısı 2015 yılında 16 milyondan 2023 yılında 30 milyona ulaştı” diyen Özilhan şunları kaydetti:
“Türkiye tüm dünyada İran ile birlikte en fazla göçmene mesken sahipliği yapan ülke oldu. Bu çeşit olumsuz tabloya dünyanın çabucak her yerinde reaksiyonlar geldi. Toplumsal olaylar tırmandı. Türkiye’nin batı ve doğu ortasında bir köprü olduğuna ve Avrupa Birliği üyelik sürecinin kıymetine işaret ettim. Global riskler, bölgesel tehditler, ekonomik çıkarlar dikkate alındığında Avrupa Birliği Türkiye için vazgeçilmez değere sahip. 2024 yılında Türkiye hala terörle çabaya devam ediyor. Vazifeye geldiğimde 1999 Gölcük zelzelesinin üzerinden 9 yıl geçmişti. Geçen sene yaşadığımız sarsıntının yaralarını hala tam olarak saramadık.”
Özilhan, 2015 yılında enflasyonun yüzde 9, kişi başı gelirin 11 bin dolar, cari açığın gayri safi yurt içi hasılaya oranının yüzde 3 olduğunu hatırlattı ve son bilgilere nazaran, enflasyonun yüzde 65, kişi başı gelirin 10 bin 659 dolar, cari açığın gayri safi yurt içi hasılaya oranının da yüzde 3,6 olduğunu söyledi.
Türkiye iktisadının dünya ekonomisindeki hissesinin yüzde 1,15, global mal ve hizmet ihracatındaki hissesinin ise yüzde 4,1 olduğunu belirten Özilhan, “Üretim artışı sağlamadan makro ekonomik sıkıntılarda kalıcı bir düzgünleşme mümkün değildir. Global konjonktür durumu daha da kıymetli hale getirdi.” açıklamasında bulundu.
Özilhan, “Yüksek enflasyon ve refah üretmeyen büyüme geçim kahrını getirir. 2024 yılında Türkiye hala gelir adaletsizliğiyle uğraşa devam ediyor. Refahı artırmak için istihdamı artırmak gerekiyor. 2015 yılında işsizlik 10,3’tü geçen yılın kasım ayında yüzde 9 oldu. 2024 yılında Türkiye hala vatandaşlarına yeterli işler oluşturma çabasına devam ediyor. İşsizlik sorunu yaşarken bir de nitelikli insan kaynağı sorunu yaşıyoruz.” diye konuştu.
Özilhan, konjonktür ne kadar elverişsiz olursa olsun, geleceği kaybetmemek için uzun vadeli düşünmek ve yapısal meseleleri ertelemeden çözmek gerektiğini söyledi.
“Umuyorum ki önümüzdeki mahallî seçimler, genel seçim mantığında ilerlemez”
TÜSİAD Lideri Orhan Turan ise TÜSİAD olarak kuvvetli bir periyotta vazife yaptıklarını söz ederek, “Ortak akılla yan yana durarak, birbirimizden güç alarak ve birbirimize takviye vererek yanlışsız bildiklerimizi bu devirde de söylemeye devam edeceğiz. Atatürk’ün çizdiği yolda, ülkemizin çağdaş uygarlık yolunda ilerlemesini sağlayacağını düşündüğümüz tüm hususları, toplumumuzun en geniş kesitleriyle paylaşmaya ihtimam gösterdik.” dedi.
6 Şubat sarsıntılarına ve Marmara Bölgesi’nde beklenen zelzeleye değinen Turan, “TÜSİAD olarak ayrıyeten, Zelzele Misyon Gücümüz ile beklenen Marmara zelzelesi karşısında, özel bölümün hazırlıklı olması için çeşitli çalışmalar yapıyoruz. Afet idaresi çok önemli bir planlama, hazırlık ve uyum gerektiriyor. Geçen sene yaşadığımız yıkıcı sarsıntı bu gerçeği en acı biçimde öğretti. Kurumlarımızı ve kurallarımızı güçlendirip, kentlerimizi zelzeleye dirençli hale getirmeliyiz. Bu hususlarda vakit kaybetmenin vebalini alamayız.” diye konuştu.
Ülke gündeminin kıymetli başlıklarından birinin de mahallî seçimler olduğunu belirten Turan, “Umuyorum ki önümüzdeki mahallî seçimler genel seçim mantığında ilerlemek yerine kentlerdeki hayat kalitesinin güzelleştirilmesine yönelik somut projeleri tartışacağımız bir yer oluştursun. Tüm siyasi partilerimizden örneğin akıllı kent projelerini, teknolojiyi kent hayatına nasıl entegre edeceklerini duymak isteriz. Mahallî idareler demokrasinin aşağıdan üste inşa edilmesinde büyük rol sahibi. Yerindenlik unsuru, merkezi idareyle lokal idareler ortasındaki yetki ve misyonların paylaşımının düzenlenmesi açısından kilit bir kavram. Yurttaş tercihinin dikkate alınması ve yetki ve sorumluluğun halka en yakın üniteler tarafından yerine getirilmesi, hizmetlerin aktifliği açısından kıymet taşır.” tabirlerini kullandı.
Turan, ekonomik güzelleşme için rasyonel siyaset çerçevelerine bağlı kalmaya devam edilmesi gerektiğini, enflasyonla çabada para siyasetinin, toplumsal siyasetler ve maliye siyaseti ile de desteklemesini önemsediklerini tabir ederek, bu sürecin yalnızca enflasyonun düşürülmesi açısından değil birebir vakitte bilhassa sabit gelirliler üzerindeki olumsuz tesirleri açısından da son derece kıymetli olduğunu kaydetti.
Orhan Turan, iktisadın rekabetçiliğini artırmak için kayıt dışı ile gayretin daha da güçlendirilmesi gerektiğini belirterek, “Vergisini kuruşuna kadar gerçek ödeyen, her türlü mevzuata harfiyen uyan işletmeler kayıt dışı çalışan işletmelerin karşısında rekabette zorlanıyor. Kayıt dışı iktisat kayıtlı bölümün vergi yükünün ağırlaşmasına yol açıyor. Üstelik kayıt dışı iktisat, etraf kirliliği, halk sıhhati, çalışanların toplumsal güvenlik hakları, iş sıhhati ve güvenliği, hatta hata iktisadı üzere, bir dizi negatif öge ile de iç içe geçer. Bu nedenle kayıtlı iktisada geçişin özendirilmesini çok önemsiyoruz.” dedi.
Türkiye’nin son bir yılı birçok acıyla geçirdiğine dikkati çeken Turan, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Şehitlerimizin acısı hala yüreğimizde. Kahramanmaraş sarsıntılarında 50 binden fazla vatandaşımız hayatını kaybetti. Filistin’de ölen çocukların sayısı 11 bini aştı. 2024’te acılarımızı dindirebilmeyi temenni ediyorum. Ülkemizin karşı karşıya olduğu tüm zahmetleri aşabileceğimiz konusunda başımda hiçbir kuşku yok. Yetişmiş insan potansiyelimiz, bilim insanlarımız, her alandan uzmanlarımız, uzman sivil toplumumuz, yüreği ülkesi için çarpan 85 milyon vatandaşımız var. Her türlü ekonomik ve siyasi sorunu nasıl olsa bir formda çözebiliriz. Ancak yiten giden canları yerine getiremeyiz. Katledilen doğayı, bozulan ekolojik sistemi geri döndüremeyiz. Fırsat eşitliği sağlayamadığımız gençlerimize güzel bir gelecek sunamayız. Vakit geçirmeden ülkemizin geleceği için yaşamsal olan hususlara odaklanalım, kayıkçı hengamesini bir kenara bırakalım. Kısa vadeli kısır çekişmelere ilgi etmeyelim. Şahsi ikbal peşinde koşmak yerine ülkenin geleceği için rekabet edelim.”
