AB Komitesi Lideri Ursula von der Leyen ve AB Kurulu Lideri Charles Michel, Brüksel’deki AB Önderler Doruğu bitiminde düzenlenen basın toplantısında açıklamalarda bulundu.
“Şu anda 12’nci yaptırım paketini hazırlama sürecindeyiz ve bu mevzuda üye ülkelerle istişarelerde bulunuyoruz.” diyen von der Leyen, bilhassa Rusya’nın Avrupa ve ortak ülkelere elmas ihracatından elde ettiği gelirin nasıl kesilebileceğini araştırdıklarını belirtti.
Von der Leyen, elmas ihracat yasağının G7 ortaklarıyla çok yakın işbirliği içerisinde yapılacağını vurgulayarak, “Yaptırımların düzgün ve faal bir formda uygulandığından emin olmak istiyoruz.” dedi.
Rusya’nın AB’de dondurulmuş varlıklarına ait de von der Leyen, “Dondurulan Rus varlıkları da tartışma konusuydu.” tabirini kullandı.
Von der Leyen, geçen yıl Rusya kamu varlıklarının dondurulmasına yönelik kıymetli bir siyasi karar aldıklarını hatırlatarak, dondurulan Rus varlıklarının kıymetinin 211 milyar euroyu bulduğunu bildirdi.
Siyasi olarak Rusya’nın Ukrayna’nın uzun vadede tekrar inşası için ödeme yapması gerektiği konusunda mutabık kaldıklarını anımsatan von der Leyen, bu ay Fas’ın Marakeş kentinde gerçekleştirilen toplantılarda maliye bakanları ortasında yapılan görüşmelerde bu mevzudaki temel unsurlarda ilerleme kaydedildiğini anlattı.
Von der Leyen, bir sonraki adımın somut bir teklif olacağına dikkati çekerek, birinci etapta dondurulan varlıkların faiz üzere getirilerinden sağlanan beklenmedik karlara odaklanan bir teklif üzerinde çalıştıklarını tabir etti.
“Halihazırda AB’deki hudutlu sayıda finansal kuruluşa yarar sağlayan dondurulan Rus varlıklarından elde edilen gelirlerin nasıl kullanılacağına ait bir teklif sunacağız.” diyen von der Leyen, dondurulan Rus varlıklarının beklenmedik karlarının epeyce fazla olduğunu, maksatlarının bu gelirleri AB bütçesi aracılığıyla Ukrayna’ya ve ülkenin tekrar inşasına aktarmak olduğunu vurguladı.
“Kararlı adımlar atmamız istikametinde geniş bir istek vardı”
AB Kurulu Lideri Michel de dondurulan Rus varlıklarının Ukrayna’ya kısa vadede dayanak ve uzun vadede Ukrayna’nın yine inşası için harekete geçirilmesine yönelik AB Komitesinden operasyonel teklifler hazırlamasını istediklerini belirterek,”Rusya’nın dondurulmuş varlıkları konusunu ele aldık. Bu mevzuda son derece güzel bir tartışma yaşandı. Bu hususta kararlı adımlar atmamız istikametinde geniş bir istek vardı.” diye konuştu.
AB, savaş nedeniyle şimdiye kadar Rusya’ya yönelik 11 yaptırım paketini hayata geçirdi.
Bu çerçevede, Rusya’ya yönelik ticaret, finans, petrol ve kömür de dahil güç, sanayi, teknoloji, ulaşım, çift kullanımlı ve lüks eserler ile altını da içeren geniş yelpazeye yayılmış kısıtlamalar uygulandı.
Yaklaşık 200 milyar eurosu AB üyeleri tarafından olmak üzere Batılı ülkeler, Rusya Merkez Bankasının toplamda yaklaşık 300 milyar eurosunu dondurdu. Bu evrede dondurulan varlıklar ve bu varlıklardan sağlanan gelirin sahibinin isteği olmadan kullanımının tüzel ve finansal boyutları tartışılıyor.
AB’nin dondurduğu Rusya Merkez Bankası rezervlerinin büyük kısmı, Belçika merkezli menkul değer takas ve saklama hizmeti sunan Euroclear’da bulunuyor.
Euroclear’ın dondurulan varlıklar nedeniyle bilançosundaki varlıkları süratle artarken, kurum büyük ölçüde faiz geliri sağlıyor. Euroclear, dün, AB yaptırımları nedeniyle dondurulan Rus varlıklarının faizinden bu yılın 9 ayında 3 milyar euro gelir elde ettiğini açıklamıştı.
AB planı kapsamında Belçika’da Euroclear’ın ilgili Rus varlıklarından elde ettiği faiz gelirlerine yönelik özel bir vergi getirilmesi ve bunun Ukrayna’da kullanılması tartışılan ögeler ortasında yer alıyor.
Avrupa Merkez Bankası (AMB) ise haziran ayında Rusya Merkez Bankası’nın dondurulan varlıklarına yönelik AB Kurulunu uyarmıştı.
AMB, Rus varlıklarına yahut bunların gelirlerine el koymanın, euronun global para ünitesi olarak pozisyonuna ve finansal istikrara ziyan verebileceği konusundaki hassasiyete dikkati çekmişti.
Özellikle AB’nin tek taraflı hareket etmesi durumunda, büyük ölçüde Döviz rezervine sahip öteki merkez bankalarının eurodan çıkabileceğine işaret eden AMB, euro cinsinden varlıklardan uzaklaşılabileceğini ve Avrupa ülkelerinin finansman maliyetlerinin yükselebileceğini belirtmişti.
